Hegemonie. De Begrëff gëtt et säit dem Homer, mä hien huet säin richtegt Liewen eréischt am 20ten Joerhonnert ugefaangen wéi en den italieneschen Politiker an marxisteschen Denker Antonio Gramsci vum Lenin iwwerholl huet, an ëm en neien Sënn an eng nei Funktioun fonnt huet.
Fir de Gramsci huet sech an den 20er Joren di nämmlecht Fro gestallt wéi der Frankfurter Schule zéng Joer duerno : wéi ass et ze verstoen dat trotz den ekonomeschen an sozialen Bedingungen déi nom Marx an Engels eigentlech missten eng Revolutioun mat sech bréngen dës Revolutioun einfach ausbleift ?
Dem Gramsci seng Äntwert louch an sengem Begrëff vun der Hegemonie. Hegemonie ass eng Dominatioun déi net op Zwang, déi net op der Muecht vun de Waffen berout, mä op der Zoustëmmung an der Iwwerzeegung vun den Dominéierten berout. An deem Sënn konnt de Gramsci also denken dat d’Bourgeoisie net nëmmen eng ekonomesch Muecht iwwert d’Proletariat hat, mä virun allem och eng kulturell Beherrschung ausgeüübt huet. An dat war een vu sengen wesentlechen Bäiträg zum Marxismus. Net nëmmen di ekonomesch Basis ass ausschlaggebend an den politeschen Herrschaftsverhältnesser, mä och nach de gesamten kulturellen Iwwerbau, an deem sech déi Iwwerzeegungen an Evidenzen ausbilden, déi maachen dat och di Dominéiert hier Beherrschung als legitim unerkennen.
Dem Perry Anderson säin lescht Buch – The H‑Word. The Peripeteia of Hegemony – retracéiert di beweegten Geschicht vum Begrëff iwwert dat zaristescht Russland, dat faschistescht Italien, d’Frankräich vun der Entente, d’Amerika vum kalen Krich, dat neoliberaalt England, dat post-kolonial Indien an dat revolutionäert China. Interessant ass dobäi dat hien net nëmmen di verschidden begrëfflech Spannungen weist, déi et scho beim Gramsci gouf, mä dat hien déi Spannung ëmmer erëm an dem politeschen Kontext illustréieren kann. Keng ‹reng› Begrëffsgeschicht also, mä eng politesch Geschicht vun der Hegemonie an hiren oft kontradiktoreschen Usagen an der politescher an och an der wëssenschaftlecher Praxis.
(Anderson, P. (2017). The H‑Word : the Peripeteia of Hegemony. Brooklyn, NY : Verso.)
